Reacties winterslaap 2010/ 2011

[kurtlippens]

Even citeren:
Omdat het in midden Europa al in september vaak heel koud en regenachtig kan zijn en een onverwarmde broeibak of kas niet warm genoeg is, moeten de schildpadden tot november nog extra verwarming (ongeveer 4-6 uur per dag) en kunstlicht krijgen.
Deze moeten dan alletwee stapsgewijs worden gereduceerd.
Als het minder lang licht is en de lichtintensiteit afneemt en de nachttemperaturen al een enkele maal daalt tot 3-7°C eten de dieren steeds minder en zullen uiteindelijk helemaal niet meer eten.
Ze blijven wel bewegen en ook hun thermoregulering en het sociale gedrag blijven zoals het was.
De schildpadden warmen zich nog regelmatig op onder de lampen en produceren nog uitwerpselen, maar ze eten niet meer. Als het maagdarmkanaal tenslotte ongeveer helemaal leeg is, blijven de dieren langer in hun schuilplaats en graven zich uiteindelijk soms meer dan 20 cm diep in voor de winterrust.

Bron; Griekse landschildpad , Holger Vetter

Het laatste gebeurde naar mijn gevoel veel te snel, om die reden heb ik ze tijdens de koudste nachten binnengehaald (ze moeten nog gebruik willen maken van de verwarming buiten) voor ze helemaal gestopt waren met eten, want dan is het immers te laat.

Kurt verteld me onlangs dat hij bij zijn dieren (of dit alle of slechts individuen betreft weet ik niet) 19 tot 20% gewichtsverlies heeft genoteerd in de afbouwperiode.

Dit zijn uitersten, maar tuurlijk vallen ze af...

Ik denk dat daar geen winter heerst zoals hier en dat ze tot de winterslaap misschien wel gewoon door eten en niet 3 weken hun darmen legen.

Het voedselaanbod is er misschien nog, maar bij dalende temperatuur stoppen ze uiteindelijk met eten en fourangeren zo nog enkele weken rond.
In gevangenschap laten ze dan ook een volle voerschaal onaangeroerd.

[Sulcatatata]

De schildpadden warmen zich nog regelmatig op onder de lampen en produceren nog uitwerpselen, maar ze eten niet meer. Als het maagdarmkanaal tenslotte ongeveer helemaal leeg is, blijven de dieren langer in hun schuilplaats en graven zich uiteindelijk soms meer dan 20 cm diep in voor de winterrust.

Bron; Griekse landschildpad , Holger Vetter

Schrijft Holger Vetter 'winterrust'?! Dat is iets geheel anders dan een winterslaap; winterrust betekent nl. dat de temperatuur van het dier niet verlaagt...  

Kenneth schreef;
'Het grote dier is inmiddels van 248 naar 191 gram gegaan. 57 gram gewichtsverlies. In percentages komt dat op 23%.
Vorig jaar was dat 150 naar 129 gram (vanaf het moment dat er minder tot niets meer werd gevoerd), wat neerkwam op 14%.
Het kleine dier is van 123 naar 111 gram gegaan.. Een afname van 12%.
Vorig jaar was dat van 80 naar 73 gram; afname 9%.

Als je goed kijkt naar bovenstaande cijfers, kan je concluderen; hoe groter het dier, hoe meer gewichtsverlies in de periode voor de winterslaap. Door mesten dus... Ook procentueel blijkt dat een consequent gegeven te zijn; de percentages stijgen consequent. W.s. zal je kleine dier volgend jaar een groter percentage 'gewichtsverlies' hebben dan nu. Volgens mij een logisch gevolg van het feit dat grotere dieren, groter dan verhoudingsgewijs (dus percentueel), een grotere maag-/darminhoud hebben dan kleinere dieren.

Ik zou me vanwege bovenstaande helemaal geen zorgen maken om de gewichtsafname voor de winterslaap door het mesten. Het 'ledig' gewicht (dus leeggepoept) voor de winterslaap lijkt me van belang; als dat 'passend' is bij de lengte van het dier hoef je je geen zorgen te maken. Anders wel. Daarnaast kán je er voor kiezen om het gewicht tijdens de winterslaap in de gaten te houden. Ik weeg mijn nu 7-jarige boettgeri nooit, ook tijdens de winterslaap niet; dat lijkt me voor het dier stresserend en het dier warmt, zeker als het klein is, dan steeds op en zal daardoor m.i. juist sneller afvallen. Ik werk niet met een afbouwprotocol (daar zal kritiek op komen...). Het dier gaat in de nazomer een maand of 1 1/2 naar binnen en dan na een bad (wat ik geheel af laat koelen), na afdrogen, zo de koelkast in voor ongeveer 5 maanden. Ik voel voorafgaand aan de winterslaap of het dier voldoende vet bij zijn schouderbladen en dijen heeft om een winterslaap te doorstaan. Ik kijk tenslotte tijdens de winterslaap éénmaal per twee weken of het dier nog leeft en maandelijks voel ik op de genoemde plekken hoe 't met de vetreserves staat.

[Kenneth]

@ Sulcatatata:


Holger Vetter gebruikt inderdaad de term "winterrust".. of wellicht beter gezegd:de vertaler, aangezien het boek oorspronkelijk in het Duits was.
Ondanks de term "rust" wordt verder wel consequent gesproken over een periode bij 2 tot 6 graden, incl foto's met bakken in een koelkast.
Wellicht is het dus wat ongelukkig vertaald.
Strict gezien heb je absoluut gelijk: Het moet natuurlijk winterslaap zijn.

Ik verwacht, zoals jij voorspelt, inderdaad ook dat het dier -naarmate het groter en zwaarder wordt- procentueel steeds meer zal afvallen.
Daarbij opmerkend, dat ik natuurlijk niet ga wachten tot het dier straks een keer 50% is afgevallen.
Maar dat merkte je verderop in je tekst ook al op: "Als het ledig gewicht passend is bij de lengte van het dier"..


Dat jij je boettgeri van 7 jr nooit weegt tijdens de winterslaap is iets dat ik begrijp.
Ik ben met je eens dat dit stressvol voor het diertje zou kunnen zijn.
Mijn ervaring van vorig jaar: De dieren werden opgegraven uit het substraat, snel gewogen en meteen weer teruggestopt. Zo'n weegmoment neemt nog geen 20 seconden in beslag. Ik had de indruk dat de dieren, vanwege hun haast comateuze toestand, weinig van deze handeling meekregen.
Maar goed, da's een persoonlijke interpretatie die ik niet met feiten kan onderbouwen... Daar is dat "gevoel" weer hè.


Je haalt de dieren binnen voor 1 tot 1½ maand, geeft een éénmalig een badje (voor de laatste mest-afdrijving), droogt het af en stopt het de koelkast in.
Dat noem ik ook een afbouwfase hoor (in die anderhalve maand zal het dier sowieso besef hebben van korter wordende dagen), of ie nou van "het protocol" afwijkt of niet.
Ik heb het eerder gezegd: Er leiden meerdere wegen naar Rome. Het afbouwprotocol is een manier, niet de enige
Wat ik niet uit je tekst kan halen... Hoe zit het met voedselverstrekking in die periode dat je het dier binnen hebt?

Je controleert 2-wekelijks of het dier nog leeft. Doe je dit visueel? Mijn dieren bewegen namelijk amper, dus ik moet ze ècht even uit het substraat nemen om de ademhaling te kunnen zien. Daarnaast hanteer je ze 1x per maand om het vetpercentage "op gevoel" te controleren.
Zijn die periodieke handelingen dan minder stressvol dan ze heel even oppakken, op een weegschaal leggen... en weer terug stoppen? 


Vwb "kritieken op het feit dat jij geen afbouwprotocol naleeft".
Je bent bewust en doordacht bezig met het dier, vóórdat het in winterslaap gaat... en je bent bewust en doordacht bezig met het dier tijdens de winterslaap. Met andere woorden: Het is absoluut niet zo dat je maar wat aan loopt te klooien en het dier onvoorbereid aan zijn lot over laat.
Het dier komt elk jaar gezond en zonder complicaties uit de winterslaap (toch?  ); dan mag je er wel vanuit gaan dat jouw methode (ook) goed is.

[Kenneth]

Nog even voor de verduidelijking:

Mijn handelswijze is gebaseerd op keuzes, die ik maakte n.a.v. constateringen.

Constatering = "Slechter" weer + "koudere" nachten.
Keuze = Dieren buiten laten / Dieren binnen halen.

Constatering = Dieren binnen, veel ontlasting, geen eetlust.
Keuze = Dieren warm houden en situatie aankijken / Dieren versneld laten slapen.

Constatering = Aanhoudend gewichtsverlies door hogere stofwisseling. Geen toenemende eetlust.
Keuze = Onmiddelijke actie, aangezien ze anders te extreem zouden afvallen.


Wil niet zeggen dat ik er van overtuigd ben dat mijn keuzes de enige goede zijn geweest.
Zoals met veel zaken in deze hobby, zijn de keuzes ook afhankelijk van het gevoel dat je erbij hebt.
Op dit moment zegt mijn gevoel dat ik -kijkend naar de dingen die ik constateerde- de juiste keuze heb gemaakt.

Nu het weer op dit ogenblik weer aangenaam is voor de dieren, hadden ze -achteraf gezien- mogelijk in het buitenverblijf nog/weer actiever rondgelopen en was de gewichtsafname voorlopig nog achterwege gebleven, danwel geleidelijker verlopen. Helaas beschik ik niet over een vooruitziende blik m.b.t. de weersverwachtingen en heb ik gehandeld naar wat me -op dat moment- de beste optie leek.
Daarbij is mijn ervaring nog slechts 2 jaren oud... Het leek mij nodig om de dieren nu binnen te halen; wellicht was dit helemaal nog niet nodig geweest.. Da's iets wat ik meeneem naar 2011 

Misschien doe ik het volgend jaar dus anders 
Ben sowieso blij met jullie feedback... Door mijn ervaring is mijn kijk op de winterslaap (+ aanloop er naartoe) nog beperkt.. Jullie verbreden mijn zicht daarop.

Voor nu is mijn zorg:
Het periodiek controleren van de dieren, hopen dat ze die probleemloos 3 maanden volhouden en ze gezond weer uit de winterslaap halen 

[Sulcatatata]

Je haalt de dieren binnen voor 1 tot 1½ maand, geeft een éénmalig een badje (voor de laatste mest-afdrijving), droogt het af en stopt het de koelkast in.
Dat noem ik ook een afbouwfase hoor (in die anderhalve maand zal het dier sowieso besef hebben van korter wordende dagen), of ie nou van "het protocol" afwijkt of niet.
Daar heb je gelijk in, zo heb ik er nog niet over nagedacht...  

Wat ik niet uit je tekst kan halen... Hoe zit het met voedselverstrekking in die periode dat je het dier binnen hebt?
Ik bied het dier wel voedsel aan, het eet echter minimaal.

Je controleert 2-wekelijks of het dier nog leeft. Doe je dit visueel? Mijn dieren bewegen namelijk amper, dus ik moet ze ècht even uit het substraat nemen om de ademhaling te kunnen zien. Het dier zit bij mij in de koelkast in een pan met doeken. Ik haal de pan niet uit de koelkast maar til de doeken iets op en raak het dier even aan. Door de minimale beweging van het dier weet ik dat het leeft. Daarnaast hanteer je ze 1x per maand om het vetpercentage "op gevoel" te controleren. Zijn die periodieke handelingen dan minder  stressvol dan ze heel even oppakken, op een weegschaal leggen... en weer terug stoppen?   Ik ga er van uit dat het ook wel wat stress oplevert. Ik hanteer het dier alleen wat minder vaak en de handeling duurt ook minder lang...  


Vwb "kritieken op het feit dat jij geen afbouwprotocol naleeft".
Het dier komt elk jaar gezond en zonder complicaties uit de winterslaap (toch?   ) Klopt, tot op heden nog geen problemen gehad; het is een actief en erg mooi (glad) diertje dat goed eet en stevige mest produceert.

[Sulcatatata]

Helaas beschik ik niet over een vooruitziende blik m.b.t. de weersverwachtingen

Ik ook niet, maar daar heb ik zo mijn mannetjes en vrouwtjes voor...
http://www.buienradar.nl/weersverwachting-per-plaats.aspx
 

Geintje! Je bent goed bezig...  

[Kenneth]

@ Sulcata-/boettgeri-tata,

Dus feitelijk doe je hetzelfde als ik  .
Het dier wordt binnengehaald, krijgt in die periode de gelegenheid de darmen (deels?) te ledigen en neemt geen voedsel meer tot zich. Aansluitend krijgt het een badje en gaat in een substraat (vochtige? doeken.. dat heb ik meer gelezen/gehoord) in de koelkast.

Hoewel de op zichzelf staande punten her en der verschillen, komt het totaalproces op hetzelfde neer.. met hetzelfde eindresultaat. Een dier dat verminderd actief is, met nagenoeg lege darmen, die in een bepaald substraat de koelkast in gaat.

Wederom: Meerdere wegen die naar de Romeinse koelkast leiden 


Buienradar / Weersbericht... I know.
Ik hou dit ook zeker met enige regelmaat in de gaten, maar had niet voorzien dat het weer nog een opleving zou krijgen tot boven de 20 graden overdag...Lang leve het Nederlandsche weer.. 
Het moment van binnenhalen was (achteraf gezien) misschien wat ongelukkig.. of het verblijf waarin ze binnen werd geplaatst was inmiddels niet meer geschikt (te klein en daarmee de dieren te dicht bij de warmtespot plaatsend, waardoor een ècht koele plek onder de 20 graden ontbrak)... Zat punten om nog eens nader te overdenken in ieder geval.
Het leidt in ieder geval tot het bouwen van een nieuw verblijf om de periodes "ontwaken winterslaap --> huisvesting buiten" & "huisvesting buiten --> afbouwperiode" in te overbruggen.
Deze bak (140 x 70 cm grondoppervlak) komt op de logeerkamer, nabij een raam op het westen.
Ze zullen dus bewust de daglengte blijven ervaren.
De bak zal volledig open zijn met een warmtespot èn extra daglichtlamp ter ondersteuning.
Desgewenst zal het raam van de kamer open staan, waardoor de kamertemperatuur aanzienlijk onder de 20 graden kan worden gebracht. Tocht is uitgesloten.

Op die manier kan ik wellicht de omstandigheden zoals buiten veel nauwkeuriger benaderen, waarbij ik de dieren veel beter kan observeren. Dat laatste vind ikzelf (daar is ie weer.. het "gevoel") prettig mbt het in winterslaap brengen & laten ontwaken.

[fred gaal]

Je schrijft dat je voor ieder dier apart de koelkast opend.
Het is een gegeven dat door de aanzuigkracht bij het openen van de deur de koelkast het snelst opwarmt.
Waarom haal je niet alle doosjes in één keer er uit, deze warmen nooit zo snel op en blijft de koelkast het best op temperatuur.

[Kenneth]

Je schrijft dat je voor ieder dier apart de koelkast opend.
Het is een gegeven dat door de aanzuigkracht bij het openen van de deur de koelkast het snelst opwarmt.
Waarom haal je niet alle doosjes in één keer er uit, deze warmen nooit zo snel op en blijft de koelkast het best op temperatuur.

Echt ??
Hmmm..

Ik redeneerde als volgt (tijd is even grof geschat uiteraard):

Dier 1 uitnemen en koelkast weer sluiten: 4 seconden.
Dier 1 controleren en wegen: 10 seconden.
Dier 1 opnieuw ingraven in het doosje dat in de koelkast staat: 4 seconden.

Op die manier zijn de dieren afzonderlijk slechts 10 seconden úit de koelkast.
Als ik de doos eruit haal, dan is het 2e dier al zeker 18 seconden uit de koelkast, nog voordat ik haar controleer en weeg.
Dat leken mij een onnodige 18 seconden buiten de koelkast.
Het in- en uitgraven doe ik bewust "in de koelkast", om de omgevingstemperatuur zo laag mogelijk te houden.
Liefst zou ik ook wegen ín de koelkast, maar de ruimte laat dat niet toe. Wellicht was dit mogelijk geweest als hem anders had ingedeeld.

Ik moet je wel nageven: Het substraat is dan natuurlijk nog steeds aanzienlijk kouder dan de omgevingstemperatuur... Dus het feitelijke "opwarmen" van het diertje als het nog ín de doos zit, zal natuurlijk enorm meevallen.

Interessant punt om mee te nemen naar het volgende weegmomentje 

[Sulcatatata]

Ik zou me geen zorgen maken aangezien het een kwestie van seconden, en niet minuten, is. Een schildpad van 100 à 200 gram zal echt niet heel snel opwarmen. Anders zou, ter vergelijking, eten wat we in de koelkast hebben liggen erg snel overstuur gaan; dat zou steeds opwarmen en afkoelen...   Daarnaast is de koelkast snel weer bijna op 'bedrijfstemperatuur'. Zeker door jouw buffer.

Mijn dier lag afgelopen jaar in de koelkast in onze keuken, ga ik dit jaar weer doen. No problem hoor, hoe vaak denk je dat die open en dicht gaat?  

[Sulcatatata]

De gewichtstoename van het zwaartste dier is wel apart. Toch moet er een logische varklaring voor zijn natuurlijk. Het dier zal w.s. geen bodemsubstraat gegeten hebben en als er bijv. een wormenuitbraak zou zijn (niet te verwachten als je rekening houdt met de lage omgevingstemperatuur waarin de wormen zitten) zou het gewicht van de wormen ten koste gaan van de schildpad; het totaalgewicht van schildpad en wormen kan daardoor nooit meer worden...
Ik kan me twee dingen voorstellen;
- toch een verkeerde meting voordat het dier in winterslaap ging
- een combinatie van toevalligheden. De weegschaal rond natuurlijk af. Het kan zijn dat het dier 188,49 gram (afgerond 188) woog en dat de weegschaal nu 190,51 (afgerond 191) meet. Dan is het verschil geen 3, maar eigenlijk 2 gram. Als het dier daarbij veel bodemsubstraat op/aan zijn/haar lichaam heeft, 2 gram is weinig, en bijvoorbeeld wat substraat in de oksels, liezen en nek heeft (tijdens het intrekken van kop en poten 'meegenomen') ben je er al...

[Kenneth]

Ik zou me geen zorgen maken aangezien het een kwestie van seconden, en niet minuten, is. Een schildpad van 100 à 200 gram zal echt niet heel snel opwarmen. Anders zou, ter vergelijking, eten wat we in de koelkast hebben liggen erg snel overstuur gaan; dat zou steeds opwarmen en afkoelen...  Daarnaast is de koelkast snel weer bijna op 'bedrijfstemperatuur'. Zeker door jouw buffer.
Ben ik met je eens... desondanks probeer ik het tot een absoluut minimum te beperken.

Mijn dier lag afgelopen jaar in de koelkast in onze keuken, ga ik dit jaar weer doen. No problem hoor, hoe vaak denk je dat die open en dicht gaat? 
Was vorig jaar ook mijn plan, maar mijn vrouw vond het onhandig dat ze dan 1 van de 2 groentelades aan ruimte moest missen.
Daarbij pakken mijn kinderen zelf ook wel eens iets uit de koelkast.. Wij volwassenen doen hem met beleid dicht... De kracht waar mijn kids hem soms mee dichtsmijten zou op de Richterschaal een waarde van 8 tot 9 aangeven  .
Die trillingen zouden de dieren te veel storen, vandaar dat ik een separaat koelkastje heb aangeschaft 

[Kenneth]

De gewichtstoename van het zwaartste dier is wel apart. Toch moet er een logische varklaring voor zijn natuurlijk.
Het dier zal w.s. geen bodemsubstraat gegeten hebben
Lijkt me ook niet, bij een temperatuur van 3,5 tot 4,5 graden...

 en als er bijv. een wormenuitbraak zou zijn (niet te verwachten als je rekening houdt met de lage omgevingstemperatuur waarin de wormen zitten) zou het gewicht van de wormen ten koste gaan van de schildpad; het totaalgewicht van schildpad en wormen kan daardoor nooit meer worden...
Precies... dus die optie sluit ik ook uit.

Ik kan me twee dingen voorstellen;
- toch een verkeerde meting voordat het dier in winterslaap ging
- een combinatie van toevalligheden. De weegschaal rond natuurlijk af. Het kan zijn dat het dier 188,49 gram (afgerond 188) woog en dat de weegschaal nu 190,51 (afgerond 191) meet. Dan is het verschil geen 3, maar eigenlijk 2 gram. Als het dier daarbij veel bodemsubstraat op/aan zijn/haar lichaam heeft, 2 gram is weinig, en bijvoorbeeld wat substraat in de oksels, liezen en nek heeft (tijdens het intrekken van kop en poten 'meegenomen') ben je er al...
Zóu kunnen 
Verkeerde meting zou dan ook aan de afronding van de weegschaal kunnen liggen.
Wèl typisch dat de afronding bij het kleine dier dan een "geloofwaardig" en "te verwachten" beeld geeft van een minimaal gewichtsverlies, terwijl dit bij het grote dier totaal het tegenovergestelde schijnt te zijn...
Maar inderdaad.. het zou een verklaring kunnen zijn..

[Sulcatatata]

Was vorig jaar ook mijn plan, maar mijn vrouw vond het onhandig dat ze dan 1 van de 2 groentelades aan ruimte moest missen.
Daarbij pakken mijn kinderen zelf ook wel eens iets uit de koelkast.. Wij volwassenen doen hem met beleid dicht... De kracht waar mijn kids hem soms mee dichtsmijten zou op de Richterschaal een waarde van 8 tot 9 aangeven  .
Die trillingen zouden de dieren te veel storen, vandaar dat ik een separaat koelkastje heb aangeschaft 

In één van de twee groentelades zit een uitneembaar schotje, erg handig; de helft van de lade blijft over voor groente e.d.. Daarnaast ruim ik altijd de koelkast in. En omdat ik dat blijkbaar goed kan, heb ik geen klachten over ruimtegebrek door de koelkastbewoner gehad... 
Ik heb ook een aantal jaar een aparte koelkast gehad waar het dier in zat. Het stond me alleen nogal tegen dat die oudere, energievretende milieuonvriendelijke koelkast maanden lang enkel voor één schildpad aanstond. Daarnaast stond 'ie op zolder en was ik bang dat ik het dier zou vergeten en de deur te lang niet zou openen waardoor het dier zuurstoftekort zou krijgen. Dit alles is nu opgelost. En dat probleem van die trillingen zal meevallen omdat het bewustzijn bij lage temperatuur ook op een lager niveau functioneert. Daarbij compenseer ik dat door het dier niet te wegen etc.. 

Wèl typisch dat de afronding bij het kleine dier dan een "geloofwaardig" en "te verwachten" beeld geeft van een minimaal gewichtsverlies, terwijl dit bij het grote dier totaal het tegenovergestelde schijnt te zijn...

Daarom zou het dan ook een combinatie van toevalligheden zijn...

[Kenneth]

Sulkoelkasttata zei:

Het stond me alleen nogal tegen dat die oudere, energievretende milieuonvriendelijke koelkast maanden lang enkel voor één schildpad aanstond. Daarnaast stond 'ie op zolder en was ik bang dat ik het dier zou vergeten en de deur te lang niet zou openen waardoor het dier zuurstoftekort zou krijgen. Dit alles is nu opgelost.

Dat probleem speelt bij mij niet.
Heb een splinternieuw koelkastje gehaald.. Energielabel A 
Daarbij; mijn zoontje slaapt op de zolderkamer. Elke avond als ik hem naar bed heb gebracht of als we even bij hem kijken voor we zelf gaan slapen, dan kijk ik even wat de thermometer in de koelkast aangeeft en dan gaat de deur eventjes open en dicht 

   schildpaddenvereniging
   landschildpadden
   waterschildpadden
   stamboeken
   fotoalbum
   linkspagina
   AANBOD NAKWEEK

Geavanceerd zoeken

Black22 TPBlackBoxDilber MulticolorKlassiek YaBB SE theSMF Standaardthema (theme8