Schildpaddenforum.net

Op 2 april 2007 bracht ik een bezoek aan het schildpaddendorp in Senegal. Ik was er op een 16-daagse Joker-reis door Senegal. Paasvakantie bij ons betekent een erg droge periode voor Senegal, waar het korte regenseizoen in juli en augustus valt.

Na in de voormiddag het 'Lac Rose' te hebben bezocht, gingen we in de vroege namiddag naar het Schildpaddendorp in Noflaye. De verwachtingen lagen bij mij natuurlijk iets hoger dan bij de andere reisgenoten. Na het binnenrijden hebben we nog even bekomen van de warmte onder een voor de toeristen voorziene overdekte eetplaats. Ik dacht toen al eens rond te kijken (dus niet in het eigenlijke park, maar in het stuk voor de ingang waar de inrit was, een paar parkeerplaatsen, het afdak en redelijk wat vegetatie - het was duidelijk dat de vegetatie hier toch regelmatig werd gesproeid, want de vegetatie die wij erbuiten tegenkwamen, was bijzonder dor te noemen). Toen vond ik een beetje uit het zicht, het skelet van een volwassen sulcata. Zoals je op de foto kan zien, lag dit skelet op een speciaal daarvoor gemaakte 'uitdroogplek'.

Na wat te zijn bekomen (het was pas onze 2e dag in Senegal en erg warm), trokken we dus richting ingang, 20m verderop. Dat was een, naar de normen van een Afrikaans ontwikkelingsland, mooi gebouwtje met een kleine shop waar ook de toegangsgelden (ik geloof dat het ongeveer 5 € was) moesten worden betaald, we maakten er ook kennis met de gids die ons uitleg zou verschaffen. Het was na 14u en we bleken de eerste bezoekers van de dag, toen wij doorgingen, kwam er wel nog een wagen aan.

En dan begonnen we aan de rondleiding. Eerst was er wat uitleg over de doelstellingen van het project: de opvang van dieren (zowel van dieren uit Senegal als dieren vanuit Europa), de kweek ervan, de herintroductie in het wild, en zeer belangrijk: het informeren en sensibiliseren, vooral van de lokale bevolking.

Het eerste dier dat we te zien kregen was een agaam die ons voor de voeten liep. En toen kwamen we bij de sulcata's, volwassen dieren die in grote omheinde perken zaten. Ik denk dat de tweede foto een goed beeld geeft van hoe die er uit zagen. Aangezien het erg warm was, zaten de meeste dieren samen in de schaduw van een grote struik of boom die in elk perk aanwezig was. Op het moment van ons bezoek waren heel wat vrouwtjes kuilen aan het graven om eieren af te leggen, die dan na het regenseizoen, wanneer de vegetatie echt bijzonder veel groener is, zouden uitkomen. Het verrassend om zien hoe hoog de vrouwtjes het losse zond opgooiden (er stond ook wel wat wind).

Eieren zouden later worden weggenomen om op een beschutte plek te leggen, afgezet en overdekt met 'kippengaas'.

Ik vermoed dat we een 80 à 100 volwassen dieren hebben gezien, met zeker niet meer dan 15 dieren per perk. Er waren ook zeker dieren die we niet konden zien omdat ze in holen zaten, waar we vanop het bezoekerspad niet konden in kijken. We kregen wat uitleg over de grootte, het gewicht, de leeftijd van de dieren en ook over het leefgebied, want het schildpaddendorp ligt in de 'toeristische' kustzone van Senegal, terwijl het eigenlijke leefgebied veel verder naar het oosten ligt, waar de temperaturen nog hoger oplopen (want ver weg van de Atlantische Oceaan) en het leefgebied ernstig wordt bedreigd door verwoestijning en overbegrazing (wat opnieuw de verwoestijning vergemakkelijkt).

Verderop kwamen we bij de halfwas dieren. Daar heb ik zelf gevraagd om een dier te mogen nemen en uitleg te geven aan m'n reisgenoten, want niet iedereen sprak ook even goed Frans. Daar zaten ook een aantal dieren afkomstig uit Blijdorp.

Weer wat verder kwamen we bij de jonge dieren. Deze zaten in een soort lage serre, maar dan gelukkig niet met plastiek overspannen, maar met fijne 'kippengaas'. Er waren eigenlijk niet zoveel jonge dieren aanwezig, ze zaten ook bijna allemaal ingegraven in hun hol.

Weer wat verder kwamen we bij een perkje met een vijvertje met daarin roodwangen. Ken je die dan ook, vroeg de gids me ;-) Voor hem was dit wel een speciale soort, want eigenlijk komen die in Florida voor... Maar de dieren waren mooi gehuisvest en zaten vrij ideaal.

De laatste schildpad die we tegenkwamen, was een radiata met extreme bultvorming, om maar te zeggen dat de luchtvochtigheid die beide soorten nodig hebben, toch erg verschilt... Jammer voor het diertje.

Ik ben dan nog zeker een half uur blijven praten met de gids, hij heeft me dan ook meegenomen naar het bureau om te tonen waar de pasgeboren jongen werden gehouden en hij heeft dan heel wat vertelt over het in Senegal georganiseerde wereldcongres over schildpadden en het hele boek daarvan met mij doorbladerd. En hij toonde me ook 2 Trionyx die elk in een grote emmer zaten en waarvan ernstige wonden werden behandeld.

In principe zat er ook een aantal Kinixys, maar deze dieren zaten volledig ingegraven en zouden pas twee maand later echt opnieuw verschijnen, die hebben we dus niet gezien.

In St. Louis logeerden we in een door Belgen uitgebaat hotelletje (hutjes), ik ben de naam ervan vergeten, maar het ligt vlak naast de Atlantische oceaan en met nog één hotel tussen, naast de Belgische ambassade (dus eigenlijk kan je het niet missen). Daar stond tussen de hutjes ook een perkje met daarin 4 volwassen sulcata's en daarnaast een klein bakje met 3 jongen van bijna een jaar oud. De dieren werden er verzorgd door de Senegalese tuinman.


Brochure van het schildpaddendorp zelf

(http://img169.imageshack.us/img169/8652/scannen0001rv4.jpg) (http://img144.imageshack.us/img144/1079/scannen0002ls1.jpg)


De foto's die ik gemaakt heb

(http://img255.imageshack.us/img255/4760/eenineuropaingevangenscdn2.jpg)

(http://img247.imageshack.us/img247/5310/ophetmomentvanonsbezoekxa4.jpg)

(http://img253.imageshack.us/img253/8006/sommigevandezereuzenschcm1.jpg)

(http://img186.imageshack.us/img186/1673/overzichtvandeanderesenyx5.jpg)

(http://img301.imageshack.us/img301/7089/hetskeletvaneensulcatajx0.jpg)
(dit skelet lag op een plaats die eigenlijk niet bedoeld was voor de bezoekers)

Op 8 juli 2006 werden 24 sulacta's met zender opnieuw uitgezet in het reservaat van Katané in een afgezet gebied van 600 hectare:

(http://img87.imageshack.us/img87/535/061129181537dsc0097hv0.jpg)


Nog een paar foto's van onze reis:

(http://img301.imageshack.us/img301/139/isdaariemanday6.jpg)

(http://img247.imageshack.us/img247/8480/ong3kgenzebijtnietheik9.jpg) (http://img166.imageshack.us/img166/9519/hetiseenvrouwtjeiq9.jpg)


Interessante links:

http://www.trionyx.nl/index.php?option=com_content&task=view&id=75&Itemid=134

http://www.traveladdict.be/news/archives/africa/SEN/tortues.asp

http://www.rolexawards.com/laureates/laureate-12-diagne.html

http://www.noeconservation.org/index2.php?goto=contenu&rub=12&srub=46&ssrub=46


PDF-bestanden:

http://www.noeconservation.org/imgs/bibliotheque_fichier/061211183136_cpsulcata.pdf

http://www.apasdeloup.org/7-atester/SOS_sulcata.pdf


Ben je als schildpadliefhebber in Senegal, dan moet je er zeker een bezoekje brengen aan het schildpaddendorp! Maar je moet niet naar Senegal gaan enkel om het schildpaddendorp te bezoeken. Gewone bezoekers zijn op anderhalf uur rond, echte liefhebbers die heel wat vragen hebben enzo doen er waarschijnlijk dubbel zo lang over.
Senegal is wel een ideaal land voor actieve vakantiegangers met een brede culturele interesse. En er is heel wat meer te zien dan Dakar en St. Louis!

(Mensen die interesse hebben om ook de Joker-reis te maken (ik deed de -26, maar denk dat ook andere formules bestaan), kunnen eens een kijkje nemen op www.joker.be en mensen die het reisverslag van mijn reis eens willen bekijken, kunnen op http://zytco.spaces.live.com/ terecht voor de foto's en bijhorende commentaar.)

zeer mooi zeg. szaqw

heb je ook foto's van de knikxy's daar gemaakt??

Helemaal tegek zeg! Leuk zo'n reportage!
Bedankt Seba cxwxsdq(((

Seba,

Wonderlijk de reizen.....maar ook de manier hoe jij dit beschrijft. Je hebt veel kennis hierin...verslaglegging etc.
Inspireert enorm.

Was zeker erg mooi om de sulcata's uit te zetten....

Jarno.

Ik sluit mij geheel aan bij Jarno......

Buitengewoon geschikt materiaal voor Trionyx  qsergh

oepsy inderdaad over heen gelezen. derth
waneer ga je terug?? qsergh
kun je wel foto's maken.

Bedankt SEBA voor de uitgebreidde verslaggeving  ;)
Belangrijk vind ik projecten als deze, Centrochelys sulcata staat inmiddels in het rode boekje van de IUCN  ( www.redlist.org ) opgevoerd in de categorie kwetsbaar.
Enkele maanden terug kwam in het nieuws dat het aantal sinds 1950 (+/- 1000.000) is teruggelopen naar 50.000 nu.
Nu zijn de schattingen nog minder hoopgevend, in bepaalde delen van het verspreidingsgebied zijn ze al ''in het geheim'' uitgestorven blijkt nu, meest pessimistische bronnen schatten ze op 18.000-20.000
Wat betreft het schildpaddendorp in Noflaye: citaat uit panter en sporenschildpad van Vetter:
Spijtig ook dat particulieren (nog) niet kunnen meewerken aan herintroductie. Dit heeft verschillende redenen zoals overdracht van ziekten, maar vooral het kruisen van individuen van verschillende geografische herkomst (Oostelijke en Westelijke vormen), gerechtelijke hobbels en het ontbreken van herplaatsingsprogramma's....
Een stamboek zou een eerste stap in de goede richting kunnen zijn...

Incubatiemethode is er niet echt... De eieren worden enkel op een veilig plekje opnieuw ingegraven. Een broedkast is ook niet echt een optie wanneer de elektriciteit al eens durft uit te vallen.

Inteelt lijkt mij wel erg sterk, want uiteindelijk is het project daar nu ook nog niet zo lang bezig... En dieren doen er daar toch veel langer over om kweekrijp te worden dan in gevangenschap. Ik heb daar ook geen enkele sulcata gezien met bultvorming!

Zegt Vetter ook iets over de kweekresultaten? Want ik heb ernaar gevraagd en kreeg een beetje een ontwijkend antwoord, maar ik vermoed dat ze enorm tegenvielen. Ik kreeg uiteindelijk wel een antwoord, maar het was zo weinig, dat ik het niet in het eerste stuk heb gezet, omdat ik het liever eerst had bevestigd gezien.

Volgens het boek groeit het aantal vooral door geimporteerde EUROPESE nakweek...
Citaten:
Sinds de oprichting van het project groeit het aantal sporenschildpadden in Sangalkam Noflaye, mede dankzij Europese nakwwek.
Het reptielenpark Iguana in Vlissingen stuurde al in oktober 1995 8 van zijn nakweekdieren naar Senegal.
Ook het Spaanse ''Centre de Reproduccio de la tortuga de L Albera'' kweekt deze soort om de jongen ter beschikking te stellen voor het project. In maart 1995 zonden de Franse dierenparken Jardin des Plantes (Parijs) en Touroparc (Romanéche-Thorins) in totaal 8 volwassen en halfwasschildpadden naar het centrum. Op 04-09-1997 werden er nog 130 sporenschildpadden via Nizza naar Senegal gebracht. 98 van de dieren waren in 1995 en 1996 in de dierentuin in Rotterdam uit het ei gekomen, 25 exemplaren kwamen wederom van het reptielenpark Iguana. De andere kwamen of bij Soptom vandaan of waren illegaal naar Nederland geimporteerd en in beslaggenomen door de Nederlandse douane. In een feestelijke ceremonie werden de dieren, onder begeleiding van regeringsvertegenwoordigers, leden van de Franse dierenbescherming en vertegenwoordigers van Soptom , naar het centrum in Senegal gebracht. In het voorjaar van 2000 kwamen er nog eens 850 nakweekdieren uit de Europese dierenparken naar Afrika. Tot 2003 werden er alleen al meer dan 300 jongen uit het dierenpark van Rotterdam ter beschikking gesteld aan het project.

Met deze getallen+tijd+bescherming kom je ardig in de buurt uiteindelijk van een flinke populatie.
Zo zou je met bijna elke schildpad in dit geval de wilde populatie een positieve boost kunnen geven.

Het aantal in het wild levende sulcata's in Senegal bedraagt nog nauwelijks 2000 exemplaren. In de 19e eeuw leefden in dit land nog 200.000 tot 500.000 exemplaren in de vrije natuur aldus DEVAUX. Bovendien zijn de afzonderlijke populaties  in Afrika inmiddels dermate gekrompen en van elkaar geisoleerd dat ze niet meer in staat zijn zich uit te breiden. Volgens DEVAUX bestaan er vandaag de dag nog maar enkele losse overblijfselen van een eens reusachtig samenhangend verspreidingsgebied...
Opmiddellange termijn bestaat het risico dat de sporenschildpad in de vrije natuur uitsterft.
Nu is Centrochelys sulcata , zoals DEVAUX (2000f) opmerkt een van de meest zeldzame landschildpaddensoorten en in de vrije natuur mogelijk de meest bedreigde vorm van het continent.
Nieuwe schattingen brengen het totaal aantal nog in vrijheid levende dieren op ongeveer 18.000 tot 20.000
In Sangalkam werden tot eind 1997 meer dan 300 jongen nagekweekt.
Ongeveer 3 km van dit centrum , in het 15 hectare grote bos van Noflaye werd op 17-03-2001 een nieuw en groter kweekcentrum opgericht, hier kwamen 20 grote buitenverblijven voor elk 10 volwassen exemplaren en kleinere verblijven voor de jongen en halfwas exemplaren, een administratiekantoor (met fax-, telefoon en computeraansluiting) een bezoekers- en informatiecentrum met souvenirwinkel, een quarantainestation , kweekruimten , broed en kweekstations, logeermogelijkheid voor wetenschappers en verblijven voor de waterschildpadden van Senegal...

Lijkt wel op een ideale vakantie bestemming voor mensen.
Niks voor jouw Kurt weekje chillen met de reuzen om je heen in de zon van Senegal?

dan kom kurt misschien hellemaal niet meer terug  ;)
met al die mooie schildpadden  vr((ee
agnes

Wie weet ..., als hij daar ooit eens sulcatataatjes naar toe mag brengen.

Op mijn vraag kreeg ik als antwoord dat er in Noflaye jaarlijks ong. 100 à 120 jongen worden geboren... Gezien het aantal volwassen dieren vind ik dat wel erg weinig... Ik kan maar zeggen wat men mij gezegd heeft en waarschijnlijk zal dat ook wel kloppen...

Vind er ook iemand terug hoeveel dieren er in totaal al werden uitgezet in het wild, want als ik de cijfers hier bekijk, zoveel zaten er zeker niet in Noflaye.

(off-topic: kent er iemand een gelijkaardig project of opvangcentrum of dergelijke in India? Want daar zou ik dit jaar toch graag drie weken heen gaan...)

Nog geen gegevens gevonden van het aantal terug uitgezette dieren, maar zal eens verder zoeken of vragen...
100 a 120 jongen is idd erg weinig, hier heb ik met 2 vrouwtjes in 2004 - 34jongen, 2005 - 75jongen, 2006 - 87jongen en 2007 - 101jongen gehad, ruim 2/3 van de nakweek komt van het grootste vrouwtje (voorkeur van het mannetje), dit jaar zullen er mogelijk wat minder geboren worden, op veel Belgische locatie's gaat de kweek niet zo goed dit jaar, veel vrouwtjes leggen de eieren met tussenpozen los in het bodemsubstraat af....ook hier heeft 1 van de vrouwtjes haar kuren, maar momenteel toch alweer een 38tal bevruchte eieren.
Vorig jaar was het gemiddeld aantal jongen van sulcatahouders waar ik contact mee heb (8 kwekers, 14 vrouwelijke dieren) 7 jongen per dier.

Als ze ooit één of twee pagina's niet gevuld krijgen, wil ik wel een voorstel indienen (dan misschien best in samenwerking met Kurt, die hierover toch heel wat achtergrondkennis heeft).

Nu wat ik je wou vragen Arnaud, je bent soms niet op de hoogte van een opvangcentrum ofzo voor Geochelone elegans in India? Ik hoop in oktober 3 weken naar India te gaanen mocht het mogelijk zijn, wil ik het graag opnieuw combineren met mijn favoriete hobby  jytred.

OK, geen probleem, ben toch met iets bezig ivm Centrochelys sulcata, misschien een aanvullend hoofdstuk  ''bescherming'' ofzo van maken of combineren ? 

Misschien hier..

http://www.aazoopark.gov.in/

http://www.incredibleindia.org/newsite/cms_page.asp?pageid=529

Alle natuurparken van India op een rijtje vindt je bij wildlife opgedeeld per windstreek.

Ook de rally Paris-Dakar speelt een rol in de bescherming van Centrochelys sulcata.
Citaat:

Zelfs de rally Parijs-Dakar heeft inmiddels een aandeel in het beschermingsproject. Tijdens de zevende ettape van de rally van 1997 zag één van de coureurs van het team Mitsubishi, PIERRE DE FONTENOY , een sporenschildpad van 20cm lang aan de rand van het circuit in Gao, Mali en nam het dier mee. s'Avonds werd dit gemeld op televisie en DE FONTENOY verklaarde de schildpad voor de lopende camera tot mascotte van het team. TOMAS DIAGNE zag het bericht en was bang dat het dier na de race meegenomen zou worden naar Europa of Japan. Hij informeerde het personeel van het beschermingscentrum Noflaye en een aantal personeelsleden gingen op weg om de Fransen, bij een tussenstop van de rally aan het Rosemeer in de buurt van Sangalkam, te ontmoeten. Uiteindelijk konden ze hen overtuigen dat ze de schildpad na de race beter niet konden houden. Mitsubishi legde in het eindklassement beslag op de eerst drie plaatsen en de bestuurder beloofde enthousiast dat hij zich in de toekomst om het welzijn van de dieren zou bekommeren. Hij kwam persoonlijk naar Sangalkam . nog steeds in zijn smerige coureurskleding , ongeschoren en moe. De coureur bezichtigde het centrum, maakte een zéér geinteresseerde indruk en voordat hij de kleine sporenschildpad overhandigde beloofde hij dit dier te "adopteren" en bood zijn verontschuldigingen voor het meenemen van het dier.

Mooie verhalen Kurt.Ik hoop echt dat het betr zal gaan met de Sulcata's en dat er meer uitbreiding komt.

Ik ga er in oktober naartoe. Er volgt dan een deel  2 van deze mooie reportage.
De foto's helpen wel voor beeldvorming. Ben erg nieuwsgierig!

Mooi  szaqw
Vergeet je  (hfsza) niet Annemiek  ;)